تدوین استراتژی با استفاده از آنالیز سوآت (SWOT)،

تدوین استراتژی با استفاده از آنالیز سوآت )SWOT)، ماتریس
SPACE و QSPM: یک چارچوب مفهومی
چکیده – توسعه کسب و کار با امید تبدیل کسب و کارهای کوچک به مقیاس بزرگ انجام شد. مدیریت موثر
استراتژی می تواند مزایای زیادی برای هر سازمان به همراه داشته باشد. به لحاظ مفهومی، استراتژی های تدوین
برای سازمان های بزرگ یا کوچک، انتفاعی یا غیرانتفاعی باید بیشتر عینی باشد تا ذهنی. روشی که می تواند مورد
استفاده قرار گیرد، آنالیز نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت و تهدید )سوآت – قوت، ضعف، فرصت و تهدید( بوده که
اغلب در مقایسه با روش های دیگر در فرایند تصمیم گیری استفاده می شود. آنالیز سوآت مبتنی بر این منطق
است که استراتژی های موثر نقاط قوت و فرصت ها را به حداکثر رسانده، در حالی که نقاط ضعف و تهدیدات را
به حداقل می رساند. داده های مورد استفاده در آنالیز سوآت از مرحله جمع آوری داده با استفاده از آنالیز IFE
)ارزیابی عامل داخلی( و EFE( ارزیابی عامل خارجی( به دست آمده است. آنالیز سوآت خود دارای محدودیت
هایی در زمینه استفاده از آن است، بنابراین نیاز به ابزارهای دیگری برای حمایت از فرایند است. ابزارهایی که می
تواند در این زمینه استفاده شود شامل ماتریس SPACE برای یافتن انواع استراتژی هایی بوده که سازمان باید
انجام دهد. عالوه بر این، ابزار مورد استفاده برای تعیین بهترین استراتژی که توسط سازمان اتخاذ می شود، QSPM
است. QSPM یک ابزار عالی برای جذب و اولویت بندی اطالعات رقابتی، داخلی و خارجی مهم مورد نیاز جهتتوسعه برنامه های استراتژیک و موثر است

کلمات کلیدی – ماتریس های EFE و IFE؛ QSPM؛ ماتریس SPACE؛ مدیریت استراتژی؛ آنالیز سوآت
I. مقدمه
هر کارآفرینی برای توسعه کسب و کار خود تالش می کند. توسعه این کسب و کارها نیازمند آینده نگری، خالقیت
و انگیزه است آنوراگا، 2009 توسعه کسب و کار با امید تبدیل کسب و کارهای کوچک به مقیاس بزرگ انجام
می گیرد. هدف و جهت کسب و کارها را در نظر داشته باشید. بنابراین، توسعه کسب و کار برای گسترش و حفظ
کسب و کارها و پیشروی مناسب آن ها مورد نیاز است.
مایکل پورتر 1998 عنوان کرد که نیاز به یک استراتژی روشن در مواقع اضطراری است، چون شرکت هایی که
چشم انداز روشنی از نحوه متفاوت بودن با ارائه چیزی متفاوت از شرکت های رقیب در گروه هایی با مشتریان

متفاوت را ندارند، قربانیان رقابت خواهند بود. برای غلبه بر این مشکل، شرکت باید عالوه بر راه هایی برای غلبه بر
زیان ها، شیوه هایی برای ایجاد و توسعه سود بیابد. شرکت ها در کنار هم و در یک محیط رابطه مند به رقابت
پرداخته و با هم کار می کنند. مبنای تدوین استراتژی ها، تصمیم گیری و برنامه ریزی استراتژیک، شناخت این
محیط است.
مدیریت موثر استراتژی می تواند مزایای زیادی برای هر سازمان به همراه داشته باشد. کتلی 2004 مثال از
مزایای مدیریت موثر استراتژی را توضیح داد که شامل موارد زیر است: 1 مدیریت استراتژی می تواند مسیرهای
روشنی را برای سازمان ها توصیف کند. برنامه استراتژیک مانند یک مانع عمل کرده که بهترین مسیر برای سازمان
در آینده را مشخص می کند. 2 مدیریت استراتژی باعث ایجاد حس تمرکز می شود. برنامه های استراتژیک می
تواند به سازمان ها در زمینه توسعه اهداف مناسب کمک کرده و به همه طرف های مربوطه برای پیشبرد اهداف
خود و دستیابی به آن ها کمک می کند، 3 مدیریت استراتژیک می تواند آگاهی سازمان درباره نقاط قوت و نقاطضعف خود و این که سازمان در چه جایگاهی، چه به صورت فردی و چه در رابطه با رقباء قرار دارد را افزایش دهد.
و 4مدیریت استراتژیک به مسائل کارکنان می پردازد. با داشتن یک ماموریت، اهداف و مقاصد مشخص برای کار،
کارکنان می دانند چه تالش هایی باید انجام دهند و برای انجام کار خود انگیزه دارند.
به لحاظ مفهومی تدوین استراتژی ها برای سازمان های بزرگ یا کوچک، انتفاعی یا غیرانتفاعی باید عینی و نه
ذهنی باشد. ابزارهای برنامه ریزی استراتژیک بسیاری وجود دارد که مدیران را قادر به تدوین استراتژی های رقابتی
که متناسب با الزامات محیط کسب و کار آن هاست، می سازد. یکی از روش هایی که می تواند در این زمینه
استفاده شود، آنالیز نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت و تهدید آنالیز سوآت است که اغلب در مقایسه با روش های
دیگر در فرایند تصمیم گیری استفاده می شود. لیارند و همکاران 1969 توضیح داد که آنالیز سوآت به عنوان
ابزار اولیه برای غلبه بر موقعیت های استراتژیک پیچیده با کاهش مقدار اطالعات برای بهبود فرایند تصمیم گیریتوسعه یافته است.
آنالیز سوآت بر این منطق استوار است که استراتژی های موثر نقاط قوت و فرصت ها را به حداکثر رسانده، در
حالی که نقاط ضعف و تهدیدات را به حداقل می رساند. این روش به میزان زیادی در برنامه ریزی استراتژیک
استفاده شده و همه عوامل یک محیط عملیاتی موثر را بررسی می کند. نکته کلیدی این است که آنالیز سوآت در
همه ابعاد خود دارای مزایایی به عنوان یک چارچوب کارامد و پویا برای انتخاب یک استراتژی است.بررسی منابع
A. مدیریت استراتژیک
نواوی 2005 استراتژی مدیریت را به عنوان برنامه ریزی در مقیاس بزرگ برنامه ریزی استراتژیک با هدف
دستیابی به چشم انداز عالی ترین و اساسی ترین تصمیمات رهبران تعریف می کند که سازمان ها را قادر به تعامل
موثر با هم می سازد ماموریت این امر در تالش برای ایجاد برنامه ریزی عملیاتی برای تولید کاالها و یا خدمات
با کیفیت صورت گرفته که به طور بهینه در جهت دستیابی به اهداف اهداف استراتژیک و اهداف عملیاتی سازمان
می باشد.مدیریت استراتژی فرایند بازنگری و آنالیز محیط های داخلی و خارجی برای برنامه ریزی، اجراء و مشاهده استراتژی
هاست. اساسا، مدیریت استراتژی در سه مرحله یعنی تدوین استراتژی، اجراء استراتژی و ارزیابی استراتژی صورت
می گیرد. مدیریت استراتژی یک عنصر مهم برای رشد شرکت، گسترش مداوم و توسعه بیشتر است شری، گوپتا
و آگراول، 2016
دیوید 2004 بیان کرد که راه دستیابی به اهداف بلند مدت، استراتژی است. استراتژی های کسب و کار می
تواند گسترش، جغرافیایی، کسب و کار، تنوع، توسعه محصول، منطقی سازی کارکنان، نفوذ در بازار، انحالل،
واگذاری و سرمایه گذاری های مشترک باشد. دیوید2004نیز بیان کرد که تکنیک های مهم برای تدوین
استراتژی می تواند به یک چارچوب تصمیم گیری سه مرحله ای ادغام شود. مرحله 1 شامل EFE ,IFE، ماتریس
و ماتریس پروفایل رقابتی CPM بوده که مرحله ورودی نامیده شده که اطالعات اساسی مورد نیاز در تدوین یکستراتژی را به طور خالصه بیان می کند. مرحله 2 که مرحله تطبیق نام دارد بر روی ترکیب عوامل خارجی و
داخلی برای ایجاد استراتژی های جایگزین که قابل اجراست، متمرکز است.